جسمانی بودن معاد

 

درس هایی از اصول عقاید اسلامی ویژه جوانان 

معاد 

جسمانی بودن معاد

 

بسم الله الرحمن الرحیم

 

جسمانی بودن معاد

داستان‌ها و نکاتی که قرآن در رابطه با زنده شدن مردگان می‌فرماید همگی حکایت از این واقعیت دارند که معاد امری جسمانی است یعنی به غیر از روح، به انسان جسمی نیز عطا می‌شود که متناسب با عالم آخرت خواهد بود. داستان خواب سیصدسالة اصحاب کهف و داستان خواب صدسالة حضرت عزیر و داستان زنده شدن پرندگان به دست حضرت ابراهیم علیهم السلام و نکات دیگری مانند پاسخ خدا به منکرین معاد که پرسیده بودند «آیا خدا این استخوان‌های پوسیده را زنده می‌کند و خدا در جواب فرمود حتّی سرانگاشتان شما دوباره ساخته می‌شود.» همه بیان‌‌گر این نکته است که معاد جنبة جسمانی نیز دارد. بنابر این بر اساس آیات قرآن، در معاد هم روح انسان حاضر است و هم جسم انسان.

در اینجا چند دسته از آیات قرآن که به جسمانی بودن معاد اشاره دارند بیان می‌شوند:

 

 

آیاتی که به نعمتهای مادی بهشت اشاره کرده اند

 برخی از آیات در قرآن اشاره که به معاد جسمانی دارند آیاتی هستند که نعمت‌های مادّی بهشت را بیان می‌کنند:

وَ لِمَنْ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِ جَنَّتَانِ فَبِأَىِّ ءَالَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ذَوَاتَا أَفْنَانٍ فَبِأَىِّ ءَالَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ فِیهِمَا عَیْنَانِ تَجْرِیَانِ فَبِأَىِّ ءَالَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ فِیهِمَا مِن کُلِّ فَاکِهَةٍ زَوْجَانِ فَبِأَىِّ ءَالَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ مُتَّکِئِینَ عَلىَ‏ فُرُشِ بَطَائنُهَا مِنْ إِسْتَبْرَقٍ وَ جَنىَ الْجَنَّتَیْنِ دَانٍ فَبِأَىِّ ءَالَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ فِیهِنَّ قَاصِرَاتُ الطَّرْفِ لَمْ یَطْمِثهُنَّ إِنسٌ قَبْلَهُمْ وَ لَا جَانٌّ فَبِأَىِّ ءَالَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ کَأَنَهُّنَّ الْیَاقُوتُ وَ الْمَرْجَانُ فَبِأَىِّ ءَالَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ

و براى کسى که از مقام پروردگارش بترسد، دو باغ بهشتى است! پس کدامین نعمت‌هاى پروردگارتان را انکار مى ‏کنید؟! (آن دو باغ بهشتى) داراى انواع نعمت‌ها و درختان پرطراوت است! پس کدامین نعمت‌هاى پروردگارتان را انکار مى‏ کنید؟! در آنها دو چشمه همیشه جارى است! پس کدامین نعمت ‌هاى پروردگارتان را انکار مى‏ کنید؟! در آن دو، از هر میوه‏ اى دو نوع وجود دارد (هر یک از دیگرى بهتر)! پس کدامین نعمت‌هاى پروردگارتان را انکار مى‏ کنید؟! این در حالى است که آنها بر فرش ‌هایى تکیه کرده ‏اند با آسترهایى از دیبا و ابریشم، و میوه‏ هاى رسیده آن دو باغ بهشتى در دسترس است! پس کدامین نعمت هاى پروردگارتان را انکار مى‏ کنید؟! در آن باغهاى بهشتى زنانى هستند که جز به همسران خود عشق نمى ‏ورزند و هیچ انس و جنّ پیش از اینها با آنان تماس نگرفته است. پس کدامین نعمت‌هاى پروردگارتان را انکار مى‏ کنید؟! آنها همچون یاقوت و مرجانند! پس کدامین نعمت‌هاى پروردگارتان را انکار مى‏کنید؟! (الرحمن، 46 ـ59)

 

سکرات موت و مسأله قبر و برزخ

 

درس هایی از اصول عقاید اسلامی ویژه جوانان 

معاد

سکرات موت و مسأله قبر و برزخ

 

 بسم الله الرحمن الرحیم

 

 

 

سکرات موت:

علت ترس مردم از مرگ یکی چهره خود میت است که پس از توقف جریان خون وحشتناک به نظر می‌رسد.

اما خود میت اگر اهل ایمان و تقوا باشد وارد زندگی راحت می‌شود این حیات و مرگ از دلایل حکمت خداست که موجودات را خلق می‌کند نعمت و هدایت و قدرت به آنها می‌دهد و بعد از مدتی هم مرگ بر آنها واقع می‎شود.

 

کلَّاَ إِذَا بَلَغَتِ التَّرَاقىِ وَ قِیلَ مَنْ رَاقٍ وَ ظَنَّ أَنَّهُ الْفِرَاقُ وَ الْتَفَّتِ السَّاقُ بِالسَّاقِ إِلىَ‏ رَبِّکَ یَوْمَئذٍ الْمَسَاقُ؛

چنین نیست (که انسان مى‏ پندارد! او ایمان نمى‏ آورد) تا موقعى که جان به گلوگاهش رسد، و گفته شود: «آیا کسى هست که (این بیمار را از مرگ) نجات دهد؟!» و به جدایى از دنیا یقین پیدا کند، و ساق پاها (از سختى جان‏ دادن) به هم بپیچد! (آرى) در آن روز مسیر همه بسوى (دادگاه) پروردگارت خواهد بود! (قیامت، 26 ـ 30)

 

حَتَّى إِذا جاءَ أَحَدَهُمُ الْمَوْتُ قالَ رَبِّ ارْجِعُونِ؛

(آن‌ها هم چنان به راه غلط خود ادامه مى‏ دهند) تا زمانى که مرگ یکى از آنان فرارسد، مى‏ گوید: «پروردگار من! مرا بازگردانید! (مؤمنون، 99)

 

سکرات موت، عقبه‌ای است بسیار دشوار که شدائد و سختی ها از هر طرف به ظالمین رو می‌کند تا آنجا که گفته‌اند: قطعه قطعه ساختن بدن با ضربات شمشیر و پاره پاره کردن آن با اره‌ها و بریدن آن با مقراض‌ها، آسان تر از سختی جان دادن است.

 

 

قیامت، پایان اوضاع فعلی جهان

 

درس هایی از اصول عقاید اسلامی ویژه جوانان 

معاد 

قیامت، پایان اوضاع فعلی جهان

 

بسم الله الرحمن الرحیم

 

قیامت، پایان اوضاع فعلی جهان 

 

 

از قرآن کریم و روایات استفاده می‌شود که در قیامت، این نظام، دگرگون می‌شود و نظام دیگری یا ویژگی‌های دیگری بر پا می‌گردد. قیامت روز عجیبی است. روزیست که با صیحه آسمانی همگان می‌میرند و زلزله‌های شدید در زمین پدید می‌آید و کوه‌ها به حرکت درآیند و روز پایان اوضاع فعلی دنیاست. روزی است که از حضرت آدم علیه السلام تا آخرین انسان‌ها، در آن جمع می‎باشند. روزی است که باید از صراط عبور کرد. روزی است که پایانش برای اهل ایمان، بهشت و برای کفار و منافقین و اهل فسق و فجور، جهنم است.

قرآن کریم به حوادث مهم وتکان دهنده‌ای که از نشانه‌های نزدیک شدن قیامت است، اشاره می‌فرماید.

 

وضع زمین

در زمین زلزله عظیمی پدید می‌آید:

إِذَا زُلْزِلَتِ الْأَرْضُ زِلْزَالَهَا؛ هنگامی که زمین به سخت ترین زلزله خود به لرزه در آید(سوره زلزال/ آیه 1) 

 

وَ سُیِّرَتِ الْجِبَالُ فَکاَنَتْ سَرَابًا؛ و کوه‏ها به حرکت درمى‏ آید و بصورت سرابى مى‏ شود! (نبأ، 20)

 

فَیَذَرُهَا قَاعًا صَفْصَفًا لَّا تَرَى‏ فِیهَا عِوَجًا وَ لَا أَمْتًا؛ سپس زمین را صاف و هموار و بى ‏آب و گیاه رها مى ‏سازد به گونه‏ اى که در آن، هیچ پستى و بلندى نمى‏ بینى! (طه، 106 و 107)

 

وَ تَکُونُ الْجِبَالُ کَالْعِهْنِ الْمَنفُوشِ؛ و کوه‏ ها مانند پشم رنگین حلّاجی ى‏شده مى‏ گردد! (قارعه، 5)

 

یَأَیُّهَا النَّاسُ اتَّقُواْ رَبَّکُمْ آن زَلْزَلَةَ السَّاعَةِ شَىْءٌ عَظِیمٌ؛ اى مردم! از (عذاب) پروردگارتان بترسید، که زلزله رستاخیز امر عظیمى است! (حج، 1)

 

یَوْمَ تَشَقَّقُ الْأَرْضُ عَنهُْمْ سِرَاعًا ذَالِکَ حَشْرٌ عَلَیْنَا یَسِیرٌ؛ روزى که زمین به سرعت از روى آن‌ها شکافته مى ‏شود و (از قبرها) خارج مى‏ گردند و این جمع کردن براى ما آسان است! (ق، 44)

 

شهود اعمال انسانها در قیامت

 

درس هایی از اصول عقاید اسلامی ویژه جوانان 

معاد 

شهود اعمال انسان‌ها در قیامت

 

بسم الله الرحمن الرحیم

شهود اعمال انسانها در قیامت 

 

شاهدان و گواهان در رستاخیز عبارتند از:

خداوند متعال، پیامبران، فرشتگان، امامان معصوم، زمین و نقطه‌ای که در آنجا مرتکب عملی شده و نیز اعضا و جوارح انسان.

 

 

یَوْمَئذٍ یَصْدُرُ النَّاسُ أَشْتَاتًا لِّیُرَوْاْ أَعْمَلَهُمْ فَمَن یَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَیْرًا یَرَهُ وَ مَن یَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا یَرَهُ‏؛ در آن روز مردم بصورت گروه‏ هاى پراکنده (از قبرها) خارج مى ‏شوند تا اعمالشان به آنها نشان داده شود! پس هر کس هم وزن ذرّه ‏اى کار خیر انجام دهد آن را مى ‏بیند! و هر کس هم وزن ذرّه اى کار بد کرده آن را مى‏ بیند! (زلزال، 6 ـ 8)

 

یَوْمَ تَجِدُ کُلُّ نَفْسٍ مَّا عَمِلَتْ مِنْ خَیْرٍ مُحْضَرًا وَ مَا عَمِلَتْ مِن سُوءٍ تَوَدُّ لَوْ آن بَیْنَهَا وَ بَیْنَهُ أَمَدَا بَعِیدًا وَ یُحَذِّرُکُمُ اللَّهُ نَفْسَهُ وَ اللَّهُ رَءُوفُ بِالْعِبَادِ؛

روزى که هر کس، آنچه را از کار نیک انجام داده، حاضر مى‏ بیند و آرزو مى کند میان او، و آنچه از اعمال بد انجام داده، فاصله زمانىِ زیادى باشد. خداوند شما را از (نافرمانى) خودش، بر حذر مى ‏دارد و (در عین حال) خدا نسبت به همه بندگان، مهربان است. (آل عمران، 30)

 

وَ بَدَا لَهُمْ سَیِّاتُ مَا کَسَبُواْ وَ حَاقَ بِهِم مَّا کاَنُواْ بِهِ یَسْتَهْزِءُونَ؛ در آن روز اعمال بدى را که انجام داده‏ اند براى آنها آشکار مى‏ شود، و آنچه را استهزا مى‏ کردند بر آنها واقع مى ‏گردد. (زمر، 48)

 

وجاءت کلُّ نفس معها سائق وشهید؛ و هر انسانی که وارد محشر می‌شود، در حالی است که همراه او سوق دهنده و شاهدی می‌باشد. (ق، 21)

 

یکی دیگر گواهان، زمین و نقطه‌ای است که مجرمان در آنجا مرتکب گناه شده‌اند:

یَوْمَئِذٍ تُحَدِّثُ أَخْبارَها بِأَنَّ رَبَّکَ أَوْحى‏ لَها؛ درآن روز زمین تمام خبرهایش را بازگو می‌کند چرا که پروردگارت به او وحی کرده است. (سوره زلزال . 4و5)

 

کلیدهای ورود به بهشت با ویژه گی ها و صفات بهشتیان

 

درس هایی از اصول عقاید اسلامی ویژه جوانان 

معاد 

کلید‌های ورود به بهشت یا ویژگی‌ها و صفات بهشتیان

 

بسم الله الرحمن الرحیم

 

کلیدهای ورود به بهشت با ویژه گی ها و صفات بهشتیان

 در این بخش برخی از صفات و ویژگی‌های برجسته ی اخلاقی که اوصاف انسان‌های بهشتی است ذکر می‌شود:

 

1- سرمایه اصلی نجات و سعادت انسان و یکی از کلید در‌های بهشت ایمان و عمل صالح می‌باشد.

وَ الَّذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ أُولئِکَ أَصْحابُ الْجَنَّةِ هُمْ فیها خالِدُونَ؛

و آنان که ایمان آوردند و کار‌های شایسته انجام دادند اهل بهشتند و همیشه در بهشت خواهند ماند.( بقره/ 82)

 

 

 إِلَیْهِ یَصْعَدُ الْکَلِمُ الطَّیِّبُ وَ الْعَمَلُ الصَّالِحُ یَرْفَعُه‏؛... سخنان پاکیزه (دل پاک) به سوی (خداوند) صعود می‌کند و عمل صالح است که (انسان) را بالا می‎برد....(فاطر:10)

ایمان، عامل ورود به بهشت و رمز سعادت انسان است ولی تأثیر کامل این عامل مشروط به جذب مواد غذایی لازم از راه اعمال صالح و دفع آفات و مواد سمی به وسیله اجتناب از گناهان است.

 

إِنَّ الَّذِینَ ءَامَنُواْ وَ عَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ کاَنَتْ لَهُمْ جَنَّاتُ الْفِرْدَوْسِ نُزُلا؛

امّا کسانى که ایمان آوردند و کارهاى شایسته انجام دادند، باغ‌هاى بهشت برین محل پذیرایى آنان خواهد بود. (کهف، 107)

 

وَ الَّذِینَ هُمْ لِأَمَانَاتِهِمْ وَ عَهْدِهِمْ رَاعُونَ وَ الَّذِینَ هُمْ عَلىَ‏ صَلَوَاتِهِمْ یُحَافِظُونَ أُوْلَئکَ هُمُ الْوَارِثُونَ الَّذِینَ یَرِثُونَ الْفِرْدَوْسَ هُمْ فِیهَا خَلِدُونَ؛

و آن‌ها که امانت‌ها و عهد خود را رعایت مى‏ کنند و آن‌ها که برنمازهایشان مواظبت مى‏ نمایند(آرى) آن‌ها وارثانند! (وارثانى) که بهشت برین را ارث مى ‏برند، و جاودانه در آن خواهند ماند! (مؤمنون، 8 ـ 11)

 

2- تقوی و پرهیزگاری که خداوند بهشت را مخصوص متقین می‌داند.

مَثَلُ الْجَنَّةِ الَّتی‏ وُعِدَ الْمُتَّقُونَ تَجْری مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ أُکُلُها دائِمٌ وَ ظِلُّها تِلْکَ عُقْبَى الَّذینَ اتَّقَوْا؛

وصف بهشتى که به پرهیزگاران وعده داده شده این است که از زیر (ساختمان‏ها و درختان) آن همواره نهرها در جریان است میوه و خوراکى و روزى فراوان آن دائمى و سایه‏ اش همیشگى است. این سرانجام کسانى است که تقوا ورزیده‏اند. (رعد: 35)

 

3-  احسان و نیکوکاری:

 جَنّاتٍ تَجری مِن تَحتِها الَانهارُ خالِدینَ فیها وَذلِکَ جَزاءُ المُحسِنین؛

خداوند به نیکوکاران باغ‌هایی از بهشت پاداش می‌دهد که از زیر درختانش نهرها جاری است و در آن جاودانند.(مائده: 85)

 

جهنم کانون عدل الهی

 

درس هایی از اصول عقاید اسلامی ویژه جوانان 

معاد 

جهنم کانون عدل الهی

 

بسم الله الرحمن الرحیم

 

جهنم کانون عدل الهی

فَیُعَذِّبُهُ اللَّهُ الْعَذَابَ الْأَکْبرَ؛ که خداوند او را به عذاب بزرگ مجازات مى‏ کند! (غاشیه، 24)

وَ آن الْفُجَّارَ لَفی‏ جَحیمٍ؛ و بدکاران در دوزخند. (انفطار، 14)

 

 

صفات جهنمیان

1- آنان که آیات الهی را از روی جهل و عناد و تعصب به استهزاء می‌گرفتند و این دلیل کفر آن‌ها و سبب سقوط آن‌ها در دوزخ است.(کافران و منافقان):

إِلَّا بَلَاغًا مِّنَ اللَّهِ وَ رِسَالَاتِهِ وَ مَن یَعْصِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ فَإِنَّ لَهُ نَارَ جَهَنَّمَ خَلِدِینَ فِیهَا أَبَدًا؛ تنها وظیفه من ابلاغ از سوى خدا و رساندن رسالات اوست و هر کس نافرمانى خدا و رسولش کند، آتش دوزخ از آن اوست و جاودانه در آن مى ‏مانند! (جن، 23)

وَ مَن یُشَاقِقِ الرَّسُولَ مِن بَعْدِ مَا تَبَینَ‏ لَهُ الْهُدَى‏ وَ یَتَّبِعْ غَیْرَ سَبِیلِ الْمُؤْمِنِینَ نُوَلِّهِ مَا تَوَلىَ‏ وَ نُصْلِهِ جَهَنَّمَ وَ سَاءَتْ مَصِیرًا؛ کسى که بعد از آشکار شدن حق، با پیامبر صلوات الله علیه و آله مخالفت کند، و از راهى جز راه مؤمنان پیروى نماید، ما او را به همان راه که مى ‏رود مى بریم و به دوزخ داخل مى ‏کنیم و جایگاه بدى دارد. (نساء، 115)

ذَالِکَ جَزَاؤُهُمْ جَهَنَّمُ بِمَا کَفَرُواْ وَ اتَّخَذُواْ ءَایَاتىِ وَ رُسُلىِ هُزُوًا؛ (آرى، ) این گونه است! کیفرشان دوزخ است، بخاطر آنکه کافر شدند، و آیات من و پیامبرانم را به سخریه گرفتند! (کهف، 106)

وَ لَقَدْ ذَرَأْنَا لِجَهَنَّمَ کَثِیرًا مِّنَ الْجِنِّ وَ الْانسِ لَهُمْ قُلُوبٌ لَّا یَفْقَهُونَ بِهَا وَ لَهُمْ أَعْینُ‏ٌ لَّا یُبْصِرُونَ بِهَا وَ لَهُمْ ءَاذَانٌ لَّا یَسْمَعُونَ بِهَا أُوْلَئکَ کاَلْأَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ أُوْلَئکَ هُمُ الْغَافِلُونَ؛ به یقین، گروه بسیارى از جن و انس را براى دوزخ آفریدیم آن‌ها دل‌ها [عقلها] یى دارند که با آن (اندیشه نمى‏ کنند، و) نمى ‏فهمند و چشمانى که با آن نمى‏ بینند و گوشهایى که با آن نمى ‏شنوند آن‌ها همچون چهارپایانند بلکه گمراه تر! اینان همان غافلانند (چرا که با داشتن همه‏ گونه امکانات هدایت، باز هم گمراهند)! (اعراف، 179)

قَالَ اخْرُجْ مِنْهَا مَذْءُومًا مَّدْحُورًا لَّمَن تَبِعَکَ مِنْهُمْ لَأَمْلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنکُمْ أَجْمَعِینَ؛ فرمود: «از آن (مقام)، با ننگ و عار و خوارى، بیرون رو! و سوگند یاد مى‏ کنم که هر کس از آن‌ها از تو پیروى کند، جهنم را از شما همگى پر مى ‏کنم! (اعراف، 18)

وَ الَّذِینَ کَذَّبُواْ بِآیَاتِنَا وَ اسْتَکْبَرُواْ عَنْهَا أُوْلَئکَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِیهَا خَلِدُونَ؛ و آن‌ها که آیات ما را تکذیب کنند، و در برابر آن تکبّر ورزند، اهل دوزخند جاودانه در آن خواهند ماند. (اعراف، 36)1

 

2- غافلان و آنان که تسلیم شیاطین انسی و جنّی می‌شوند و زمام اختیار خود را به دست آنان سپرده‌اند:

وَ قَالُواْ لَوْ کُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ مَا کُنَّا فىِ أَصْحَابِ السَّعِیرِ؛ و مى‏گویند: «اگر ما گوش شنوا داشتیم یا تعقّل مى ‏کردیم، در میان دوزخیان نبودیم!» (ملک، 10)

 

عذابهای جسمی دوزخیان

درس هایی از اصول عقاید اسلامی ویژه جوانان

 

بسم الله الرحمن الرحیم

 

 عذابهای جسمی دوزخیان

1- غذای دوزخیان از درخت زقوم است که از آتش می‌روید وخوردن آن بر سوزش اندرونشان می‌افزاید:

إِنَّ شَجَرَةَ الزَّقُّومِ طَعامُ الْأَثیمِ کَالْمُهْلِ یَغْلی‏ فِی الْبُطُونِ؛ مسلماً درخت زقوم طعام گناهکاران است همچون مس گداخته در شکم‌ها می‌جوشد.( دخان : 43 تا 45)

تَصْلىَ‏ نَارًا حَامِیَةً تُسْقَى‏ مِنْ عَیْنٍ ءَانِیَةٍ لَّیْسَ لَهُمْ طَعَامٌ إِلَّا مِن ضَرِیعٍ لَّا یُسْمِنُ وَ لَا یُغْنىِ مِن جُوعٍ؛ و در آتش سوزان وارد مى گردند از چشمه‏ اى بسیار داغ به آنان مى ‏نوشانند غذایى جز از ضَریع [خار خشک تلخ و بدبو] ندارند غذایى که نه آن‌ها را فربه مى ‏کند و نه از گرسنگى مى ‏رهاند! (غاشیه، 4 ـ 7)

فَلَیْسَ لَهُ الْیَوْمَ‌هاهُنَا حَمِیمٌ وَ لَا طَعَامٌ إِلَّا مِنْ غِسْلِینٍ لَّا یَأْکلُهُ إِلَّا الْخَاطِئُونَ؛ از این رو امروز هم در این جا یار مهربانى ندارد، و نه طعامى، جز از چرک و خون! غذایى که جز خطاکاران آن را نمى ‏خورند! (حاقّه، 35 ـ 37) 1

 

دعای سی و دوم از صحیفه سجادیه و شفاعت

درس هایی از اصول عقاید اسلامی ویژه جوانان

 

بسم الله الرحمن الرحیم

 

دعای سی و دوم از صحیفه سجادیه و شفاعت

 

 

امام سجاد علیه السلام، دست به دعا برداشته ولب به تضرع گشوده وعرض می‌کنند:

«الهی به تو پناه می‌برم از آتشی که به سبب آن، بر هر که تو را معصیت نموده، سخت گرفته ای و هر که را از رضای تو اعراض نموده است، وعدة عذاب داده ای و از آتشی که نورش (بر اثر شدت در جه حرارت) تاریکی است و ملایمش، دردناک و دورش، نزدیک است (که از دور هم می‌سوزاند) و از آتشی که قسمتی از آن قسمت دیگر را می‌خورد و پاره ای از آن بر پارة دیگرش حمله می‌برد و از آتشی که استخوان‌ها را می‌پوساند و ساکنین خود را از آب جوشان، می‌خوراند و از آتشی که بر زاری کنندگانش دلسوزی نمی‌نماید، و بر تخفیف (عذاب) از کسی که برایش خشوع کند و در برابرش تسلیم شود، توانا نمی‌باشد، ساکنین خود را با گرمترین عقاب دردناک و گرفتاری سخت خود دیدار می‌کند و پناه می‌برم به تو از کژدم‌های دهان گشوده،  و مارهای نیش زننده اش، و از آشامیدنی اش که امعاء واحشاء ساکنین خود را پاره پاره می‎سازد ودل‌هایش را بر می‌کند و از او هدایت می‌طلبم به آنچه که مرا از آن آتش دور سازد. بار الها، بر محمد وآلش رحمت فرست ومرا به فضل و رحمت خود از آن آتش پناه ده.»

شفاعت

پرسش و پاسخ معاد

 

 

 

پرسش و پاسخ [1]

 

1- اهمیت ایمان به معاد چیست؟

معاد بزرگترین و تکان‌دهنده‌ترین پیام خداوند برای بشریت است.

 

2- نقش ایمان به معاد در زندگی انسان چیست؟

ایمان به معاد موجب سازندگی انسان شود البته برای این امر باید یاد معاد در دل انسان زیاد باشد.

 

3- بزرگترین سند برای اثبات معاد چیست؟

بزرگترین دلیل بر وجود معاد، کلام خداوند است که در آیات الهی آمده است و نیز روایات معصومین.

 

4- نمونه‌های تاریخی از کسانی که بعد از مرگ زنده شده‌اند بیان کنید.

داستان اصحاب کهف بیانگر ماجرایی است که طبق آن چند نفر از مؤمنان که در غاری پناه گرفته بودند و به خواب رفته بودند، بعد از 300 سال برخاستند.

همچنین جناب عزیر علیه السلام 100 سال به خواب رفت و دوباره بازگشت.

 

5- اصل حقیقت انسان چیست؟

 اصل حقیقت انسان روح اوست و این تن، حکم مرکب را برای او دارد.

 

6- مجرد بودن روح (غیرمادی بودن روح) چگونه به اثبات معاد کمک می‌کند؟

از آنجا که روح موجودی مجرّد است و غیرمادی است لذا مرگ و نابودی ندارد لذا باید جهانی باشد که پذیرای این موجود بدون مرگ باشد و آن جهان آخرت است.

 

7- چه آیاتی از قرآن به جسمانی بودن معاد اشاره دارند؟

تمام آیاتی که نعمت‌های مادّی بهشت را و یا عذاب‌های مادّی جهنّم را بیان می‌کنند، بیانگر جسمانی بودن معاد هستند.

 

8- برای انسان چه عقبات دشواری تا ورود به بهشت یا جهنم در پیش است؟

 مرگ و سکرات موت، قبر که همان عالم برزخ است، صراط، میزان که محل ظهور عدل الهی است.

 

9- وسعت بهشت چقدر است؟

قرآن می‌فرماید: عرضها السموات و الارض.

 

10- بهشت نصیب چه کسانی خواهد شد؟

کسانی که از متقین و مخلصین و زاهدین و اطاعت کنندگان از خدا و اهل یقین باشند.

 

11-  افراد جهنمی چه صفاتی دارند؟

گناهکارند، اهل تکبر و عجب هستند، نسبت به دین بی‌تفاوت هستند.

 

12- عذاب‌های جهنم چگونه‌اند؟

عذاب‌های جهنّم هم جسمی هستند و هم روحی.

 

13- شفاعت در قیامت توسّط چه کسانی انجام می‌شود؟

قرآن می‌فرماید که تنها کسانی می‌توانند شفاعت کنند که خدا به آن‌ها اذن دهد و در روایات کسانی که خدا به آن‌ها اذن شفاعت می‌دهد انبیا و اولیا و شهدا و صلحا معرفی شده‌اند.

 

14- علّت بی‌توجهی بیشتر مردم به مسأله معاد چیست؟

حبّ دنیا و خودپرستی و تکبر و اینکه دلهای بیشتر مردم چراگاه و جولانگاه شیاطین شده است.

 

15- بزرگترین سرمایه ما چیست؟

عمر ماست که فرصت کوتاه و گذراست.

 

16- چرا بزرگان دین نیز در دعاهای خود برای قبر و قیامت اشک ریخته‌اند؟

زیرا این عقباتی که درپیش است بسیار پرخطر است مانند موت و تنگی قبر و تاریکی قبر و برهنه شدن انسان و بعد نیز با ذلت از قبر در عالم محشر بیرون آمدن.

 

17- طبق آیات 8تا 10 سوره انسان، اهل‌بیت علیهم السلام به چه نیتی غذای خود را به مسکین و یتیم و اسیر دادند؟

 در این آیات آمده است که آن بزرگواران غذای خود را برای رضای خدا بخشیدند تا در روز سخت قیامت آنان را از سختی نجات دهد: «إِنَّا نَخافُ مِنْ رَبِّنا یَوْماً عَبُوساً قَمْطَریرا، فَوَقاهُمُ اللَّهُ شَرَّ ذلِکَ الْیَوْم (انسان:10و11) ما از (قهر) پروردگار خود به روزى که (از رنج و سختى آن رخسار خلق) در هم و غمگین است مى‏ ترسیم، خدا هم از شر و فتنه آن روز آنان را محفوظ داشت.» این آیه اوج سختی آن روز را نشان می‌دهد که حتی معصومین نیز به خدا پناه می‌برند.

در این دنیا چه چیزی باقی است و چه چیزی فانی است؟ خدا در قرآن می‌فرماید: «ما عِنْدَکُمْ یَنْفَدُ وَ ما عِنْدَ اللَّهِ باق: آنچه نزد شماست همه نابود خواهد شد و آنچه نزد خداست (از ذخائر اعمال نیک و ثواب آخرت، تا ابد) باقى خواهد بود.»

 

18- برای ما در روز قیامت همراه داشتن چه چیزی مفید است؟

خداوند در سوره شعراء می‌فرماید تنها قلب سلیم برای آن روز مفید است: «إِلاَّ مَنْ أَتَى اللَّهَ بِقَلْبٍ سَلیمٍ: و تنها آن کس سود برد که با دل با اخلاص پاک (از شرک و ریب و ریا) به درگاه خدا آید. شعراء:89»

 

19- چه زمانی شک انسان به معاد برطرف می‌شود؟

قرآن بیان می‌دارد که بسیاری از انسان‌ها زمانی که مرگشان فرامی‌رسد می‌گویند خدایا مرا به دنیا برگردان امّا به او گفته می‌شود: هرگز. در کلام امیرالمؤمنین علیه السلام نیز به این مطلب اشاراتی شده است و فرموده‌اند برای رهایی از حسرت در آن روز باید زیاد یاد مرگ کنید و از آرزوهای طولانی و هوا و هوس دوری کنید.

 

20- بزرگترین خطری که ما انسان‌ها را تهدید می‌کند چیست؟

باورنکردن معاد و اینکه در نتیجه این باور نکردن برای قیامت و آخرت خود کاری نمی‌کنیم.

 

21- نشانة باور داشتن معاد چیست؟

 کسی که معاد را واقعاً باور کرده باشد اهل ایمان و عمل صالح و خالص و زهد تقواست. خوف از گناه و عذاب در عمل او مشهود است. چه کسی به وعده خدا ایمان دارد: «ولمن خاف مقام ربّه جنّتان». چنین کسی به نماز و قرآن و دعا و ذکر و مناجات علاقه‌مند است.

 

22- وسیله نجات ما از آتش جهنم چیست؟

اطاعت از حجت‌های معصوم الهی، انجام واجبات و ترک معصیت، خواندن نافله و توبه کردن در سحر.

 

23- چگونه گناهان و سیّئات را می‌توان به حسنات تبدیل کنیم؟

با توبه و انابه تا دیر نشده و عمر به پایان نرسیده، اداءحقوق و جبران گذشته، انجام واجبات دین و ترک معصیت.

 

24- «إِنَّ اللَّهَ لا یُخْلِفُ الْمیعادَ» یعنی چه؟

خداوند در آیه 31 سوره رعد این آیه را بیان فرموده است که یعنی «خدا در وعده‌ تخلّف نمی‌کند» طبق این آیه خداوند وعده‌های پاداش و عقابی که در قرآن بیان فرموده است را عملی خواهد کرد.

 

سخن پایانی:

باید به طور دائم به خدا پناه ببریم، عافیت دین دنیا و آخرت را از خدا بخواهیم و دعا کنیم خداوند کمتر از آنی ما را به حال خود واگذار نکند و دعا کنیم:

خداوندا بر محمد و آل محمد رحمت و سلام و صلوات خود را عنایت فرما و به حق این عزیزانت ما را عذاب نکن... آمین

والسّلام علیکم و رحمة الله و برکاته

 

---

1 - مربّیان محترم لازم است توجّه داشته باشند که این سؤال و جواب‌ها را خود در کلاس درس بررسی کرده و مراقبت کنند تا پاسخ صحیح برای دانش‌آموزان به روشنی توضیح داده شود تا از ایجاد سوء برداشت جلوگیری به عمل آید.

 

مجمع دینی تعلیمات و تحقیقات دینی صادقیه