صفات و جایگاه امام علیه السلام

 

درس هایی از اصول عقاید اسلامی ویژه جوانان 

امامت

صفات و جایگاه امام علیه السلام

 

بسم الله الرحمن الرحیم

 

امامت

چهارمین اصل از اصول اعتقادی مذهب شیعه، امامت است. امامت شامل دو بخش «عامه و خاصه» می‌باشد.

بخش اول درباره امامت عامه: عبارت است از لزوم امامان معصوم: که همه شرایط پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله را داشته و مکمل و متمم نبوت می‌باشند.

بخش دوم درباره امامت خاصه: عبارت است از اثبات خلافت بلافصل حضرت علی و یازده فرزند معصوم ایشان علیهم السلام.

 

امامت عامه

در این قسمت ابتدا به شرح و توضیح ۵ اصطلاح (امامت، ولی‌الله، ‌هادی، خلیفه‌الله، حجت الله) می‌پردازیم، سپس وارد مباحث بعدی می‌شویم.

امامت: در لغت به معنای پیشوا و رهبری است و از امور نسبی است که بین اشخاص واقع می‌شود. هر کس که رهبری گروهی را عهده‌دار باشد، امام نامیده می‌شود. خواه در راه حق باشد، خواه در راه باطل. به عبارتی دیگر امام کسی است که مقدم در امور است و از او پیروی می‌کنند و پیروی کنندگان از آن‌ها را «مأموم» می‌نامند.

 

 

ضرورت وجود امام معصوم علیهم السلام

 

درس هایی از اصول عقاید اسلامی ویژه جوانان 

امامت 

ضرورت وجود امام معصوم علیهم السلام

بسم الله الرحمن الرحیم

 

ضرورت وجود امام معصوم علیه السلام

ضرورت وجود امام معصوم علیه السلام را در دو زمینه بررسی می‌کنیم:

 

الف) درزمینة تشریع

ب) در زمینة تکوین

 

الف) در زمینه تشریع

در بحث نبوت بیان شد که پیامبر اسلام، پیامبر خاتم صلوات الله علیه و آله هستند و بعد از ایشان پیامبری نمی‌آید. فلسفة ختم نبوت، در صورتی با حکمت بعثت انبیاء سازگاری دارد که بعد از پیامبر اسلام افرادی باشند و راه پیامبر را ادامه دهند. تنها تفاوتی که دارند این است که بعد از پیامبر ما پیامبری نمی‌آید. حالا ادامه مسیر پیامبر، بر عهده کیست؟ این راه باید امام معصومی که خداوند او را هدایت کرده و از خطا و اشتباه و گناه معصوم قرار داده است، ادامه دهد. یعنی امام باید تمام وظایف پیامبر را انجام دهد. یعنی هدایت و تربیت جامعه، سرپرستی جامعه، رساندن جامعه به سر حد کمال، بیان اعتتقادات و اخلاق اسلام، بیان احکام اسلامی، مبارزه با بدعت‌ها و خرافات، جلوگیری از تحریف دین، پاسخگویی به شبهات، بیان معارف قرآن، توضیح آن‌ها را بیان فرماید.

در ضمن وجود امام معصوم علیه السلام در متن جامعه، باعث می‌شود مردم، اسلام عملی و اسلام مجسم و اسنان کامل را ببیند و با دیدن اخلاق و رفتار و کردار و گفتار امام معصوم اعمال خود را از او الگو بگیرند و به معنای واقعی کلمه، در تمام ابعاد زندگی به او اقتدا کنند.

به طور خلاصه، علت احتیاج به امام و نائب نبی، همان علت احتیاج به وجود نبی است. چون امامت، تداوم رسالت و موجب هدایت جامعه است.

پس در هر عصری وجود امام معصوم لازم و ضروری است. امام رضا علیه السلام در این باره می‌فرمایند:

اِنَّ الاَرض لا تَخلوُ مِن آن یَّکون فیها اِمام منا؛ براستی که زمین هیچگاه از امامی از ما (اهل بیت) که همواره در آن است خالی نمی‌ماند.

 

ب) در زمینه تکوین

به عقیده شیعه، امام معصوم واسطة فیض الهی است. یعنی هر موجودی در عالم وجود دارد و به او روزی می‌رسد، این نعمت وجود و روزی از طریقة امام معصوم به آن‌ها می‌رسد. لذا در زیارت حضرت حجت علیه السلام می‌خوانیم: بِیُمنِهِ رُزِقَ الوَری وَ بِوُجوُدِهِ ثَبَتَتِ الأرضُ وَ السَّمَاء؛ به‌وسیله وجود امام زمان علیه السلام تمام موجودات روزی داده می‌شوند و به خاطر وجود امام زمان، آسمان و زمین ثابت و برقرار است. و اگر امام معصوم وجود نداشته باشد، نظام جهان، مختل خواهد شد. لَولا الحُجَه لَساخَتِ الاَرض بِاَهلِها؛ اگر حجت نباشد، زمین اهلش را در خود فرو می‌برد.

امامت مسئلة اعتقادی است نه اجتهادی یعنی امام و جانشین پیامبر صلی الله و علیه و آله همانند او در فضائل و امتیازات است؛ یعنی قول و فعل او، قول و فعل خدا و رسول می‌باشد حکومت او حکومت الهی است. تمام قول و فعل و تقریر امام در تبیین حقایق و قوانین و معارف اسلام حجت است و فرمان امام معصوم واجب الاطاعت است و شناخت معصوم جز از طریق معرفی الهی میسر نیست.

پس اعتقاد به امامت مانند اعتقاد به نبوت جزء اصول دین است نه فروع دین و وظایف امام یک اصل اعتقادی است نه یک حکم فقهی.

 

اثبات خلافت بلافصل امیرالمومنین علیه السلام از طریق آیات

 

درس هایی از اصول عقاید اسلامی ویژه جوانان 

امامت 

اثبات خلافت بلافصل امیرالمومنین علیه السلام از طریق آیات

 

بسم الله الرحمن الرحیم

 

امامت خاصه

اثبات خلافت حضرت علی علیه السلام و یازده فرزند جانشین ایشان:

بعد از اثبات لزوم امام و خلیفه معصوم رسول اکرم صلوات الله علیه و آله بحث در اثبات خلافت بلافصل حضرت علی و یازده فرزند معصوم و گرامی ایشان علیهم السلام از طریق آیات و روایات متواتر بین فریقین می‌باشد.

قبل از بیان نص قولی و فعلی خدا و رسول اکرم صلوات الله علیه و آله در امامت و خلافت آن‌ها، فضائل و مناقب ائمه معصومین علیهم السلام را از طریق عامه و خاصه، متذکّر می‌شویم.

 

 

این امامان؛ متّصف به همه صفات و کمالات عالیه در اعلی مرتبه نفسانی، ایمانی و عبادت می‌باشند. در زهد، تقوی، صبر، شجاعت، سخاوت، حلم، عفت، عدالت و عصمت ورع و... و مبرا از جمیع رذائل نفسانی و موانع امامت بوده، البته باید متذکّر شویم که فضائل ائمه معصومین علیهم السلام که مظهر ذات و صفات و فعل خداوند هستند را، تنها امام معصوم می‌تواند بیان فرماید همانگونه که امام‌هادی علیه السلام در زیارت جامعه، صفات آنان را بیان فرموده‌اند.

اثبات خلافت و ولایت امیر المؤمنین علیه السلام از طریق احادیث

 

درس هایی از اصول عقاید اسلامی ویژه جوانان 

امامت 

اثبات خلافت و ولایت امیر المؤمنین علیه السلام از طریق احادیث

 

بسم الله الرحمن الرحیم

 

بخش دوم: اثبات از طریق احادیث

برای اثبات خلافت و ولایت ائمه طاهرین علیهم السلام، اخبار متواتر بین فریقین و شمه‌ای از اخبار در ذکر و تصریح به خلافت ائمه معصومین و بعضی از فضائل و مناقب آن عزیزان بیان می‌شود:

 

 

۱ ـ حدیث غدیرخم

روایت غدیر از اخبار متواتر است که پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله بعد از قرائت از وظایف حجه‌الوداع درمحل غدیر خم در روز هجدهم ذی الحجه سال دهم هجری فرمان از طرف خداوند متعال مبنی بر اینکه این مطلب، ولایت حضرت علی علیه السلام را به مردم ابلاغ کن. پیامبر اکرم مردم را نگه داشتند و فرمان دادند آن‌هایی که جلوتر رفته‌اند بازگردند و آن‌هایی که جامانده‌اند خود را برسانند. سپس منبری از جحاز شتر برای حضرت درست کردند. حضرت روی جحاز رفتند و خطبه مفصلی در جمع همه حجّاج ایراد نمودند و ابتدا از مردم سوال کردند:

یا مَعاشِرَ النّاس، اَلَستُ اَولی بِکُم مِن اَنفُسِکُم؟ قالوا: بَلی؛ ای جماعت مردم، آیا من از طرف خدای متعال بر شما ولایت ندارم؟ عرض کردند: آری. بعد از پاسخ مثبت همه حجاج حضرت، دست علی علیه السلام را در برابر مردم بلند کردند و فرمودند: قال مَن کُنتُ مَولاه فَهذا عَلیٌّ مَولاه؛ هر کس که من مولا و صاحب اختیار او هستم. پس از من علی بن ابیطالب موالا و صاحب اختیار اوست. سپس دست مبارک خود را بلند نموده و چنین دعا فرمودند:

اللّهُمَّ والِ مَن والاه وَ عادِ مَن عاداه وَ اَحَبَّ مَن اَحَبَّه وَ اَبغَضَ مَن اَبغَضَهُ وَ انصُر مَن نَصَره وَاخذُل مَن خَذَلَه و اَدرِ الحَقَّ مَعَهُ حَیثُ دار؛ خداوندا، دوستان او را دوست بدار و دشمنان او را دشمن بدار، محبوب بدار آن کس که او را محبوب دارد، و مبغوض بدار آن کس که او را مبغوض دارد، یارانش را یاری کن و آن‌ها را که ترک یاریش کنند از یاری خویش محروم ساز و حق را همراه او بدار و او را از حق جدا مکن.

مهدویت

 

درس هایی از اصول عقاید اسلامی ویژه جوانان 

امامت 

مهدویت

 

بسم الله الرحمن الرحیم

اعتقاد به وجود مقدس حضرت مهدی عج الله تعالی فرجه الشریف و قیام و تشکیل حکومت جهانی آن حضرت، مخصوص شیعیان و پیروان مکتب اهل بیت علیهم السلام نیست بلکه تمام فرق اسلامی، ظهور مردی از دودمان پیامبر آخرالزمان به نام مهدی علیه السلام که دنیا را پر از عدل و داد می‌کند را، پذیرفته‌اند و روایات آن را در کتب خود، از پیامبر صلی الله و علیه و آله وسلم نقل کرده‌اند، که از روایات قطعی و متواتر است.

 

 

ولادت و طول عمر حضرت حجه بن الحسن علیه السلام

 

درس هایی از اصول عقاید اسلامی ویژه جوانان 

امامت 

ولادت و طول عمر حضرت حجه بن الحسن علیه السلام

 

بسم الله الرحمن الرحیم

 

درباره ولادت با سعادت حضرت ولی عصر حجه بن الحسن العسکری علیه السلام

حکیمه خاتون دختر بزرگوار حضرت امام جواد علیه السلام روایت نموده است که من پیوسته به خدمت آن امام بزرگوار حضرت امام حسن عسکری علیه السلام مشرف می‌شدم و برای آن جناب دعا می‌کردم که خداوند او را فرزندی روزی فرماید. روزی بر آن جناب داخل شدم و برای آن حضرت دعا کردم پس به من فرمودند: ای عمه، آنچه دعا مینمودی که خداوند به من روزی کند امشب متولد می‌شود که حقتعالی بواسطه او زنده میگرداند زمین را به علم و ایمان و هدایت، بعد از آنکه مرده باشد به واسطه شیوع کفر و ظلالت (و آن شب، شب جمعه و نیمه شعبان سال ۲۵۵ بود) پس امشب نزد ما افطار کن. گفتم: ای مولای من، این مولود عظیم از چه کسی متولد خواهد شد؟ فرمودند: از نرجس، عرض کرده ام، ای سید من، در او اثر حملی نمیبینم، حضرت تبسم کردند و فرمودند: چون صبح شود اثر حمل بر او ظاهر خواهد شد و مثل او، مثل مادر موسی است که تا هنگام ولادت هیچ تغییری بر او ظاهر نشد و احدی بر حال او مطلع نگردید.

 

 

پس شب در آنجا ماندم و افطار کردم و نزدیک نرجس خوابیدم، هر ساعت حیرتم زیاده می‌شد. در این شب بیش از شبهای دیگر به نماز و تهجد برخاستم و نماز شب ادا کردم چون به نماز وتر رسیدم نرجس بیدارشد و و وضو ساخت و نماز شب را بجای آورد و خوابید، چون نظر کردم صبح کاذب طلوع کرده بود، نزدیک بود شکی در دلم پدید آید که ناگاه حضرت امام حسن علیه السلام از آنجائی که نشسته بودند مرا صدا زدند و فرمودند: ای عمه، تعجیل منما که اینک امر ولادت نزدیک شد، پس نشستم و الم سجده و یس خواندم و مشغول بودم که نرجس خاتون ترسان از خواب بیدار شد، پس از جای جستم و خود را به او رساندم و او را به سینه خود چسباندم و نام الله را بر او خواندم حضرت صدا زدند که سوره انا انزلنا را بر او بخوان، پس از او پرسیدم که چه حال داری؟ گفت: ظاهر شده اثر آنچه مولایم فرمود، چون شروع به خواندن سوره نمودم شنیدم که آن طفل در شکم مادر با من در خواندن همراهی می‌کرد و بر من سلام کرد، من ترسیدم، پس حضرت صدا زدند که تعجب مکن از قدرت حق‌تعالی که طفلان ما را به حکمت، گویا می‌گرداند و ما را حجت خود در زمین ساخته است، پس چون کلام حضرت تمام شد، نرجس از دیده من غائب شد گویا پرده‌ای میان من و او حائل گردید پس فریادکنان بسوی حضرت دویدم، ایشان فرمودند: برگرد ای عمه! که او را در جای خود خواهی دید و چون برگشتم پرده‌ای ظاهر شد و در نرجس نوری مشاهده کردم که دیده مرا خیره کرد و حضرت صاحب علیه السلام را دیدم که رو به قبله به سجده افتاده به زانو و انگشتان سبابه را به آسمان بلند کرده و می‌گوید: اَشهَدُ آن لا اِلهَ اِلّا الله وَحدَهُ لا شَریکَ لَهُ وَ آن جَدّی رَسولُ اللهِ وَ آن اَبی اَمیرَ المُؤمنینَ وَصیُّ رَسولِ اللهِ.

پس یک یک امامان را شمرد تا به خودش رسید فرمود: خداوندا وعده نصرت که به من فرموده‌ای وفا کن و امر خلافت و امامت مرا تمام کن و انتقام مرا از دشمنان، ثابت گردان و زمین را به سبب من، از عدل و داد پر کن.

شیعه کیست؟

 

درس هایی از اصول عقاید اسلامی ویژه جوانان 

امامت 

شیعه کیست؟

 

بسم الله الرحمن الرحیم

 

شیعه کیست؟

 شیعه در لغت به معنی پیرو، یاور، دوست، اتباع، اعوان و انصار می‌باشد. یاران و پیروان هر کس را شیعه و پیرو او می‌گویند. کلمات هم خانواده از این لغت، مشایعت (دنبال کسی راه افتادن و بدرقه کردن) و تشییع جنازه (به دنبال جنازه رفتن) است.

 

پرسش و پاسخ، امامت

پرسش و پاسخ، امامت

بسم الله الرحمن الرحیم

 

پرسش و پاسخ[۱]

سؤال۱: ضرورت وجود امام معصوم علیهم السلام بعد از رسول خدا صلی الله و علیه و آله چیست؟

پاسخ: امامت استمرار رسالت است و بدون امام هدایتی که به وسیله رسول خدا صلی الله و علیه و آله به سوی مردم آمده است به سر منزل مقصود نمی‌رسد. با وجود امام علیه السلام است که هدایت کامل می‌شود و از مسیر منحرف نمی‌شود. با امام است که معانی پیام خدا فهمیده می‌شوند و مردم از گمراهی نجات می‌یابند.

سؤال۲: چرا باید امام از سوی خدا تجهیز و یاری شود؟

پاسخ: وظیفه امام هدایت مردم به سوی خدا و تعلیم کتاب خدا در ادامه کار رسول خداست، پس باید علمی الهی و قدرتی الهی داشته باشد بنابر این خداوند امامان را با علم و قدرتی از جانب خود تجهیز کرده است.

سؤال۳: آیا مقام امامت اکتسابی است یا موهبتی الهی است؟

پاسخ: مقام امامت موهبتی الهی است و خدا برای آنکه امام وظایف الهی خود را به انجام برساند، عصمت و علم امام را تضمین کرده است و برای او از قدرت الهی خود امکان بروز معجزات را فراهم کرده است و از این رو باید گفت امام دارای ولایت از جانب خداست.

سؤال۴: سند امامت ائمه شیعه علیهم السلام چیست؟

پاسخ: سند امامت هر امامی نص امام قبلی است تا می‌رسد به امیرالمؤمنین‌ علیه السلام که در روز غدیر خم به صراحت از جانب خدا صلی الله و علیه و آله و توسط پیامبر به امامت منصوب شدند. گذشته از این در ضمن روایاتی که در ذیل آیه ۵۹ سوره نساء برای معرفی اولی‌الامر آمده است معرفی تک تک امامان توسط رسول خدا صلی الله و علیه و آله انجام شده است. همچنین در ذیل آیات متعدد دیگری از قرآن مانند آیه تبلیغ و آیه ولایت و ... به معرفی امیرالمؤمنین علیه السلام و اولاد معصوم ایشان پرداخته شده است.

سؤال۵: کامل شدن دین اسلام در چیست؟

پاسخ: طبق آیه «الیوم اکملت لکم دینکم (مائده:۳)» زمانی دین اسلام از نظر خداوند کامل شد که تکلیف جانشینی رسول خدا صلوات الله علیه و آله مشخص شد و در روز غدیرخم امیرالمؤمنین علیه السلام به طور رسمی در مقابل جمع کثیری از مسلمین به عنوان خلیفه رسول خدا صلی الله و علیه و آله معیّن شدند.

سؤال۶: انتظار برای ظهور امام زمان علیه السلام چه اهمیتی دارد که به عنوان افضل اعمال معرفی شده است؟

پاسخ: انتظار ظهور امام زمان عج الله تعالی فرجه الشریف به این معنی است که انسان برای یاری مصلح جهان خود را آماده کند و این آماده‌سازی هم باید در بُعد درونی و تهذیب نفس و پاکی باطن باشد و هم در زمینه اعتقادی و کسب عقاید صحیح باشد بنابراین بالاترین اعمال است.

سؤال۷: شیعه حقیقی کیست؟

پاسخ: شیعه واقعی کسی است که ضمن کسب معارف و عقاید صحیح از طریق اهل بیت علیهم السلام در عمل نیز از دستورات آن حجج الهی پیروی کند.

سؤال۸: آفت بحث امامت چیست؟

پاسخ: بزرگترین آفت این است که به هدایت امام پشت کنیم و به دستورات امام معصوم علیه السلام در همه زمینه‌ها عمل نکنیم و به تهذیب خود نپردازیم، چراکه دانستن مقام امام کفایت نمی‌کند و ایمان وارد قلب نمی‌شود.

والسّلام علیکم و رحمة الله

 

 

---

[۱]- مربّیان محترم لازم است توجّه داشته باشند که این سؤال و جواب‌ها را خود در کلاس درس بررسی کرده و مراقبت کنند تا پاسخ صحیح برای دانش‌آموزان به روشنی توضیح داده شود تا از ایجاد سوء برداشت جلوگیری به عمل آید.

 

مجمع تعلیمات و تحقیقات صادقیه

معاد و اسامی قیامت در قرآن

 

درس هایی از اصول عقاید اسلامی ویژه جوانان 

معاد 

معاد و اسامی قیامت در قرآن

 

 

بسم الله الرحمن الرحیم

معنای معاد

پنجمین اصل از اصول اعتقادات شیعه، معاد است. معاد به معنای «بازگشت در سرای دیگر، بازگشت به سوی اعمال و بازگشت به سوی زندگی جاوید» می‌باشد.

اعتقاد به معاد و حیات بعد از مرگ، یکی از مهمترین و مشکلترین مباحث اعتقادات در همه ادیان آسمانی است. دین مبین اسلام نیز، اهتمام خاصی برای این مسئله قائل است تا حدی که یکی از مهمترین اصول اعتقادات در اسلام، معاد است. همه آفریدگان هستی خود را، از آفریدگار یگانه دریافت می‌دارند و همگی تحت تدبیر حکیمانه او هستند و هیچکدام در هیچ کاری و در هیچ زمان و مکانی، بی‌نیاز از او نیستند و جهان و به خصوص انسان که اشرف مخلوقات است برای هدف و غرضی آفریده شده‌اند که آن تکامل و رسیدن به سعادت جاودانی است. در این درس، پیرامون اثبات وقوع معاد از طریق آیات و روایات، برهان، فطرت و همچنین از طریق عقل (برهان حکمت الهی، عدالت الهی، بقاء روح مجرد) بحث خواهد شد ان شاء الله.

 

 

 اسامی قیامت در قرآن

 در بیشتر سوره‌های قرآن، درباره معاد ذکری به میان آمده است و در بسیاری از سوره‌های اواخر قرآن، به طور کامل یا به طور عمده درباره معاد و احوالات و اوصاف آن سخن به میان آمده است. قرآن کریم، برای توجه دادن انسان به عظمت و بزرگی روز قیامت و احوالاتی که برایش تحقق خواهد یافت، تعابیر و اوصافی عجیب به منظور نشان دادن اوضاع آن روز عظیم آورده و از آن صحنه‌های پر ماجرا یاد فرموده است که از آن جمله است این اسامی و اوصاف:

یَومِ القِیامَة (سوره انبیا/ آیه ۴۷) روز قیامت و به پا خواستن

یوم الدّین (سوره حمد / آیه۴) روز جزا

یوم الحِساب (سوره غافر/ آیه ۲۷) روز محاسبه (تمام اعمال)

یوم الجَمع (سوره تغابن / آیه۹) روز اجتماع (روزی که همه خلائق در آن جمعند)

یوم الخُروج (سوره ق/ آیه ۴۲) روز خارج شدن (از قبر‌ها، از عالم برزخ به عالم آخرت)

الیوم المُوعُود (سوره بروج/ آیه ۲) روزی که وعده داده شده است.

یوم عَظِیم (سوره مریم(ع)/ آیه ۳۷) روز بزرگ

یوم التَناد (سوره مؤمن / آیه ۳۲) روز صدا زدن و یاری خواستن

یوم الاَزِفَة (سوره مؤمن / آیه ۱۸) روز نزدیک

الیوم الحَقّ (سوره نبا / آیه ۳۹) روز حق (آن روز واقعیتی است انکار ناپذیر)

یوم البَعث (سوره روم / آیه ۵۶) روز رستاخیز

 

ضرورت و اهمیت اعتقاد به معاد

 

درس هایی از اصول عقاید اسلامی ویژه جوانان 

معاد 

ضرورت و اهمیت اعتقاد به معاد

 

بسم الله الرحمن الرحیم

 

ضرورت و اهمیت اعتقاد به معاد

شناخت هدف نهایی، نقش اساسی را در جهت دادن به فعالیت‌ها و انتخاب اعمال ایفا می‌کند ودر واقع عامل اصلی در تعیین خط مشی زندگی، نوع بینش و شناخت انسان نسبت به حقیقت خود و کمال و سعادتش می‌باشد. کسی که حقیقت خود را تنها مجموعه‌ای از عناصر مادی می‌پندارد و حیات خود را منحصر به چند روزه زندگی دنیا می‌داند و لذت و سعادتی را غیر بهره‌های مربوط به همین زندگی مادی نمی‌شناسد، رفتار‌های خود را به گونه ای تنظیم می‌کند که تنها خواسته‌های تن خود را تامین کند. چنین انسانی تا آنجا که از دستش بر می‌آید در راه ارضا تمایلات نفسانی و مادی خویش می‌تازد و با هر مانعی که بر سر راهش بیاید می‌جنگد و از هیچگونه ظلم و ستم و جنایت برای رسیدن به خواسته‌های خود کوتاهی نمی‌کند ونتیجه همین می‌شود که می‌بینیم، دنیا یک میدان امتحان برای مستکبران کوچک و بزرگ بوده و هست.

 

 

هیچ یک از عقاید و ارکان معارف دینی به پای اعتقاد به معاد و ایمان به قیامت نمی‌رسد چنانچه اگر عقیده به معاد نباشد بقیه اعتقادات، نقشی ندارند وحال آنکه اکثریت مردم مسلمان به رستاخیز و زندگی جاوید درآن دنیا و کیفر و پاداش های آن جهان مؤمن نیستند، واین بی ایمانی به جهان آخرت، تاثیر عمیقی در اعمال انسان خواهد داشت به طوری که نمی‌تواند از تعلق و دلبستگی به دنیا و لذت آن جدا شود و از هوس گرائی‌ها صرف نظر کرده و بدون هیچ اضطراب و نگرانی، زهد داشته باشد. انواع شدائد و مشکلات در راه دین و تقوی را تحمل کند. اما باور و ایمان به آخرت، توجه انسان‌ها را معطوف به عالمی می‌سازد که نعمت‌ها و لذات جاودانی آن، جبران کننده تمام سختی جهاد با نفس و ریاضت‌ها و گذشت و ایثار‌ها و شهادت خواهد بود و مایه تسلیت و آرامش قلب می‌گردد وانسان را مطمئن می‌سازد و آنچه را که در این جا به جهت حفظ ایمان خود از لذت‌های زودگذر چشم پوشی کرده تا در آن جهان گرفتار عذاب نباشد، خداوند به بهترین وجه جبران می‌کند.

* وَ ما تُقَدِّمُوا لِأَنْفُسِکُمْ مِنْ خَیْرٍ تَجِدُوهُ عِنْدَ اللَّهِ هُوَ خَیْراً وَ أَعْظَمَ أَجْراً... .

و بدانید آنچه را که از کار‌های نیک برای خود از پیش فرستید آن را نزد خداوند به بهترین وجه پاداش، خواهید یافت. (زیرا هیچ عملی از بین نمی‌رود) «مزمّل،۲۰»

از دقت در آیات قرآنی بدست می‌آید که بخش عمده آن اختصاص به معاد دارد و اساساً پیامبران برای متوجه کردن مردم به مبدا، از مسأله‎ی معاد استفاده می‌کردند.

قال رسول الله صلوات الله علیه و آله: ثَمَنُ الْجَنَّةِ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّه. (مستدرک الوسائل، ۵، ۳۶۴)

حضرت رسول اکرم صلی الله و علیه و آله و سلم برای توجه فرموده اند: قیمت بهشت لااله الا الله است.

پیامبر اکرم برای توجه به لااله الا الله از معاد استفاده فرموده و می‌فرماید: هر کس اهل لااله الا الله شود به او بهشت می‌دهند‍.

این ایمان به مبدا و معاد است که به همه علوم فروغ می‌بخشد و همه علوم را در مسیر حق راهنمائی می‌کند، هیچ علمی بدون ایمان به خدا و قیامت به بشر، سودمند نیست زیرا علم را معلوم، بها می‌دهد چه اینکه انسان را علم دین، ارجمند می‏کند. هیچ انسانی به اندازه موحد و خدا ترس نمی‌ارزد، دلباختگی به دنیا و هوس ها مانع خداشناسی است و یک انسان غافل از آخرت، موحد نخواهد شد و علوم دیگر منهای این ایمان، نه تنها بشر را از هلاکت نجات نبخشیده بلکه بر عکس است.